نمود تزیینات معماری تیموری در نگاره‌های شاهنامه بایسنغری

نویسندگان

  • مریم صالحی کیا کارشناس ارشد باستان‌شناسی اسلامی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد
  • میترا شاطری استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه شهرکرد، شهر شهر کرد، استان چهار محال بختیاری.
چکیده مقاله:

شاهنامه بایسنغری، یکی از ارزنده‌ترین نسخ مصور دوره تیموری، در سال 833ق با پشتیبانی شاهزاده تیموری، بایسنغر میرزا ساخته شده است و 22 نگاره دارد. در شش نگاره، بناهایی با کارکرد کاخ و قلعه ترسیم و سطوح گسترده‌ای از آن‌ها با کاشیکاری لاجوردی رنگ تزیین شده‌ است و سیمای بناهای معظم و مجلل تیموری را به خاطر می‌آورند. اهداف اصلی پژوهش حاضر، تطبیق تزیینات ابنیه مصور در نگاره‌های شاهنامه بایسنغری با بناهای قلمرو شرقی تیموریان در محدوده‌ زمانی آغاز تشکیل این سلسله در سال 771ق تا سال ساخت این نسخه و بررسی اهمیت این نگاره‌ها در مطالعات معماری و تزیینات بناهای تیموری است. پژوهش می‌کوشد به این پرسش‌ها پاسخ دهد که تزیینات بناهای مصور در نگاره‌های این نسخه از تزیینات کدام یک از بناهای تیموری الهام گرفته شده است؟ و بررسی این نگاره‌ها، در شناخت عمیق معماری تیموری چه کمکی می‌کند؟ روش تحقیق، توصیفی _ تطبیقی و تحلیلی است و اطلاعات به شیوه کتابخانه‌ای گردآوری شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که اغلب تزیینات معماری این نگاره‌ها به‌ویژه کاشیکاری، با بناهای قلمرو شرقی تیموریان مطابقت دارند و بررسی این نگاره‌ها می‌تواند در بازسازی ویژگی‌های معماری و تزییناتی بناهای بایسنغر که در گذر زمان نابود شده‌اند، کمک شایانی نماید.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی فرش‌های بازتاب یافته بر نگاره‌های‌ شاهنامه بایسنغری

Regarding the design, pattern and color of Timurid carpets, although no sound and safe one of such period has been survived, there are so many paintings addressing the carpets that most probably have been produced in that time. These paintings are mostly accessible from various manuscripts that have been developed by Timurid princes and patrons. We can even reproduce a whole carpet by analyzing...

متن کامل

تزیینات معماری در حوضخانه خانه دُخانچی شیراز

خانه دخانچی یکی از خانه های اعیانی شیراز در دوره قاجار بوده است. از ویژگی های بارز این خانه وجود حوضخانه است.حوضخانه فضایی با کاربری متنوع در معماری ایران است. در حوضخانه خانه دخانچی نمونه هایی ک منظیر از تزیینات کاشی کاریو نقاشی روی سقف دیده می شود. بررسی این ویژگی های تزیینی و مقایسه آ نها با سایر تزیینات موجود در این خانه موضوعاصلی مقاله پیش روست. بدین منظور شیوه اجرایی تزیینات و شناخت نقشما...

متن کامل

شاهنامه نمود حذف، غیاب یا حضور دیگری

مفهوم «دیگری» به وسیلۀ میخائیل باختین به حوزۀ ادبیات و نظریه‌های ادبی وارد شد. باختین در میان انواع ادبی، تنها نوع ادبی رمان آن هم رمان‌های داستایفسکی را واجد شرایط گفت‌وگویی و حضور «دیگری» می‌پنداشت. بر همین اساس، باختین ژانر حماسی و تراژیک را همچون رمان‌های تولستوی فاقد خصلت مکالمه‌ای می‌داند. او معتقد است بنیاد آثار حماسی بر پایۀ حذف و طرد دیگری استوارست. در مقالۀ حاضر کوشیدیم با رویکردی سلب...

متن کامل

بررسی معماری و تزیینات مدارس تیموری در خراسان( مدارس دودر، پریزاد، فیروز شاهی و غیاثیه)

دوره تیموری از مهم ترین دوره های تاریخی معماری و هنر ایران است که دارای ویژگی ها و مشخصه های خاص خود می باشد، معماری و تزیینات وابسته به آن در این دوره به اوج تکامل و زیبایی رسید به طوری که معماری تیموری در دوره های بعد مورد تقلید و پیروی بسیاری از معماران و هنرمندان ایرانی قرار گرفت. بیشتر مدارس به جای مانده از این دوره در افغانستان قرار دارد و تنها تعدادی از این بناها در ایران وجود دارد که ...

پژوهشی بر تزیینات معماری دورﮤ غزنوی

وجود بناهای تاریخی غزنویان در مناطقی مانند غزنه، لشکری‌بازار و بلخ که برخی به شکل نیمه‌مخروبه باقی مانده است یا نام آنها در منابع تاریخی و ادبی معتبر درج شده است، همگی نشان‌دهندﮤعظمت این تمدن، به‌ویژه در خلال سال‌های حکومت سلطان محمود (378تا421ق/988تا1030) و فرزندش مسعود (421تا432ق1030تا1040/م) است. این فعالیت‌های چشمگیر عمرانی در ساخت مناره‌ها، کاخ‌ها، مدرسه‌ها، مسجدها، باغ‌ها و بناهای تدفینی ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 14  شماره 50

صفحات  0- 0

تاریخ انتشار 2019-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023